Notetaking & Mind Mapping

Notetaking แ€™ှแ€်แ€…ုแ€šူแ€ြแ€„်းแ€”ှแ€„့် Mind Mapping แ€–ြแ€„့် แ€žแ€„်แ€€ြားแ€™ှု/แ€œေ့แ€œာแ€™ှုแ€€ แ€˜แ€š်แ€œိုแ€กแ€›ေးแ€•ါแ€œဲ၊ แ€กแ€€ျိုးแ€›ှိแ€œဲแ€†ိုแ€ာ แ€’ီแ€”ေ့ แ€™ျှแ€ေแ€•ေးแ€ျแ€„်แ€•ါแ€แ€š်။
แ€•แ€Šာแ€›ေးแ€™ှာ แ€šแ€”ေ့แ€ေแ€် แ€œူแ€„แ€š်แ€ွေแ€€ input แ€ွေ แ€•ိုแ€™ျားแ€œာแ€แ€š်။ แ€€ြแ€Š့်แ€…แ€›ာ แ€—ီแ€’ီแ€šိုแ€ွေ၊ แ€œေ့แ€œာแ€…แ€›ာแ€”ေแ€›ာ แ€ွေ แ€กแ€œွแ€š်แ€แ€€ူแ€›ှိแ€ော့ input แ€€ แ€™ျားแ€™ျား แ€‘ဲ့แ€œိုแ€›แ€œာแ€แ€š်။ แ€’ါแ€•ေแ€™ဲ့ แ€’ါแ€€ို แ€™ှแ€်แ€™ိแ€กောแ€„်၊ แ€€ြာแ€€ြာแ€…ွဲแ€กောแ€„်၊ output แ€กแ€”ေแ€”ဲ့ แ€•ြောแ€”ိုแ€„်/แ€ျแ€›ေးแ€”ိုแ€„်แ€กောแ€„်၊ apply แ€•ြแ€”်แ€œုแ€•်แ€”ိုแ€„်แ€กောแ€„် แ€˜แ€š်แ€œိုแ€œုแ€•်แ€€ြแ€™แ€œဲ။
แ€…ာแ€žแ€„်แ€€ြားแ€ြแ€„်း/ แ€žแ€„်แ€šူแ€ြแ€„်းแ€™ှာ แ€™ှแ€်แ€…ုแ€šူแ€ြแ€„်း (Notetaking) แ€”ှแ€„့် Mind Mapping แ€€ แ€€ျောแ€„်းแ€žားแ€ွေแ€กแ€ွแ€€် แ€˜แ€š်แ€œောแ€€်แ€กแ€›ေးแ€€ြီးแ€žော แ€žแ€„်แ€šူแ€™ှုแ€”แ€Š်းแ€œแ€™်းแ€™ျား แ€–ြแ€…်แ€แ€š်แ€†ိုแ€ာ แ€•ြောแ€•ြแ€ျแ€„်แ€•ါแ€แ€š်။ แ€กแ€‘ူးแ€žแ€–ြแ€„့် แ€กแ€œแ€š်แ€แ€”်း၊ แ€กแ€‘แ€€်แ€แ€”်း แ€€ျောแ€„်းแ€žားแ€™ျား แ€กแ€ွแ€€် แ€คแ€”แ€Š်းแ€œแ€™်းแ€™ျားแ€€ို แ€กแ€žုံးแ€•ြုแ€ြแ€„်းแ€–ြแ€„့် แ€กာแ€›ုံแ€…ိုแ€€်แ€”ိုแ€„်แ€™แ€š်၊ แ€กแ€ျแ€€်แ€กแ€œแ€€်แ€™ျားแ€€ို แ€…แ€”แ€…်แ€แ€€ျแ€œေ့แ€œာแ€”ိုแ€„်แ€œာแ€™แ€š်၊ แ€•ြီးแ€ော့ แ€’ီแ€œို แ€™ှแ€်แ€…ုแ€›ေးแ€”ိုแ€„်แ€–ို့ แ€–แ€်แ€‘ား၊ แ€œေ့แ€œာแ€‘ားแ€ာแ€€ို แ€ျแ€›ေးแ€ဲ့แ€กแ€ွแ€€် แ€’ီแ€…ာแ€€ို แ€™ှแ€်แ€žားแ€‘ားแ€ဲ့ แ€™ှแ€်แ€‰ာแ€်แ€ိုးแ€แ€€်แ€™ှုแ€€ိုแ€œแ€Š်း แ€•ိုแ€›แ€›ှိแ€”ိုแ€„်แ€•ါแ€แ€š်။
แ€™ှแ€်แ€…ုแ€šူแ€ြแ€„်း၏ แ€กားแ€žာแ€ျแ€€်แ€ွေแ€€
✅ แ€กာแ€›ုံแ€…ိုแ€€်แ€”ိုแ€„်แ€…ွแ€™်းแ€€ို แ€™ြှแ€„့်แ€แ€„်แ€•ေးแ€แ€š်။
✅ แ€กแ€€ြောแ€„်းแ€กแ€›ာแ€™ျားแ€€ို แ€•ိုแ€”ားแ€œแ€Š်แ€œွแ€š်แ€•ြီးแ€›ှแ€„်းแ€œแ€„်းแ€™ှုแ€€ို แ€•ိုแ€™ိုแ€ိုးแ€แ€€်แ€…ေแ€•ါแ€แ€š်။
✅ แ€…ာแ€™ေးแ€•ွဲ แ€•ြแ€„်แ€†แ€„်แ€™ှု แ€กแ€ွแ€€်แ€œแ€Š်း แ€•ိုแ€™ိုแ€œွแ€š်แ€€ူแ€…ေแ€แ€š်။
✅ แ€แ€€်แ€€ြွแ€…ွာ แ€žแ€„်แ€šူแ€”ိုแ€„်แ€…ေแ€•ါแ€แ€š်။ – แ€…ာแ€–แ€်แ€ြแ€„်းแ€€ို แ€…ိแ€်แ€แ€„်แ€…ားแ€™ှု แ€•ိုแ€™ိုแ€–ြแ€Š့်แ€…ွแ€€်แ€•ေးแ€”ိုแ€„်แ€œို့แ€•ါ။
Mind Mapping ၏ แ€กားแ€žာแ€ျแ€€်แ€™ျား แ€€แ€ော့
✅ แ€™ြแ€„်แ€žာแ€žော แ€žแ€„်แ€šူแ€™ှုแ€–ြแ€…်แ€œို့ – แ€žแ€„်แ€แ€”်းแ€…ာแ€™ျားแ€€ို แ€•ိုแ€™ို แ€”ားแ€œแ€Š်แ€œွแ€š်แ€…ေแ€แ€š်။
✅ แ€–แ€”်แ€ီးแ€™ှုแ€…ွแ€™်းแ€›แ€Š်แ€€ိုแ€œแ€Š်း แ€ိုးแ€แ€€်แ€…ေแ€แ€š် – แ€กแ€€ြောแ€„်းแ€กแ€›ာแ€™ျားแ€€ို แ€ျိแ€်แ€†แ€€်၍ แ€œေ့แ€œာแ€”ိုแ€„်แ€แ€š်။
✅ แ€™ှแ€်แ€‰ာแ€် แ€ိုးแ€แ€€်แ€…ေแ€แ€š် – แ€กแ€›ောแ€„်แ€ွေ၊
แ€•ုံแ€œေးแ€ွေ၊ Keyword แ€ွေ แ€‘ဲ့แ€•ြီး mind map แ€œုแ€•်แ€‘ားแ€œို့ แ€กแ€œွแ€š်แ€แ€€ူ แ€™ှแ€်แ€™ိแ€…ေแ€แ€š်။
✅ แ€…ာแ€œေ့แ€œာแ€ြแ€„်းแ€€แ€œแ€Š်း แ€•ျော်แ€…แ€›ာแ€แ€ု แ€–ြแ€…်แ€œာแ€…ေแ€แ€š် – แ€…ာแ€”ွှေးแ€ျแ€„်แ€ဲ့แ€กแ€ါ၊ แ€…ာแ€™ေးแ€•ွဲแ€”ီးแ€ဲ့แ€กแ€ါ แ€€ိုแ€š်แ€ိုแ€„်แ€œုแ€•်แ€‘ားแ€ဲ့ mind map แ€œေးแ€€ြแ€Š့်แ€•ြီး แ€…ာแ€กแ€™ျားแ€€ြီး แ€•ြแ€”်แ€–แ€်แ€–ို့ แ€™แ€œိုแ€ော့แ€˜ဲ၊ แ€•ုံแ€–ော်แ€œေ့แ€œာแ€ြแ€„်းแ€กားแ€–ြแ€„့် แ€…ိแ€်แ€แ€„်แ€…ားแ€™ှု แ€•ိုแ€™ိုแ€–ြแ€…်แ€…ေแ€žแ€Š်။
๐Ÿ“– แ€ฅแ€•แ€™ာแ€กแ€”ေแ€”ဲ့ แ€€ျแ€™แ€›ဲ့ แ€žားแ€žแ€™ီး แ€žုံးแ€šောแ€€်แ€…แ€œုံး แ€…ာแ€žแ€„်แ€•ေးแ€•ြီးแ€›แ€„် แ€กแ€œေ့แ€กแ€€ျแ€„့်แ€แ€ုแ€กแ€”ေแ€”ဲ့ notes แ€‘ုแ€်แ€›แ€ာ၊ mind mapping แ€†ွဲแ€›แ€ာာ แ€œုแ€•်‌แ€…ေแ€ဲ့แ€แ€š်။ แ€žူแ€ို့แ€€ျောแ€„်းแ€€แ€œแ€Š်း แ€…ာ‌แ€œေ့แ€œာแ€›แ€„် แ€กဲ့แ€œိုแ€œုแ€•်แ€–ို့ แ€ိုแ€€်แ€ွแ€”်းแ€แ€š်။ แ€žူแ€ို့แ€€ိုแ€š်แ€ိုแ€„်แ€œแ€Š်း แ€ါแ€žแ€”ာแ€•ါแ€€ြแ€แ€š်။
แ€…ွဲแ€žွားแ€ဲ့ แ€กแ€œေ့แ€กแ€€ျแ€„့်แ€€ောแ€„်းแ€แ€ုแ€–ြแ€…်แ€žွားแ€ော့ แ€€ျแ€™แ€ို့ แ€…ာแ€žแ€„်แ€•ြီးแ€›แ€„် แ€žူแ€ို့ แ€”ားแ€œแ€Š်แ€žแ€œို แ€•ြแ€”် notes แ€‘ုแ€်แ€ာာ၊ mind map แ€†ွဲแ€ာ แ€žူแ€ို့แ€–ာแ€žာ แ€œုแ€•်แ€‘ားแ€€ြแ€แ€š်။ แ€…ာแ€™ေးแ€•ွဲแ€–ြေแ€ါแ€”ီးแ€ာแ€–ြแ€…်แ€–ြแ€…်၊ แ€…ာแ€•ြแ€”်แ€”ွှေးแ€ျแ€„်แ€ာแ€–ြแ€…်แ€–ြแ€…် แ€กแ€‘ူးแ€แ€œแ€Š် แ€•ြแ€”်แ€€ျแ€€်แ€–ို့แ€™แ€œိုแ€˜ဲ၊ แ€…ာแ€€ို แ€›ေแ€›ှแ€Š်แ€…ွဲแ€…ွာ แ€กแ€œွแ€š်แ€แ€€ူแ€™ှแ€်แ€”ိုแ€„်แ€žွားแ€€ြแ€แ€š်။
แ€กแ€‘ူးแ€žแ€–ြแ€„့် แ€žแ€™ီးแ€กแ€œแ€် (Grade 6) แ€€ แ€™ှแ€်แ€…ုแ€›ေး၊ mind map แ€†ွဲแ€›แ€ာ แ€กแ€„်แ€™แ€แ€”်แ€€ြိုแ€€်แ€žူแ€–ြแ€…်แ€แ€š်။ Academic แ€•ိုแ€„်းแ€œแ€Š်း แ€…ိแ€်แ€•ါแ€•ါ แ€žแ€„်แ€€ြားแ€œေ့แ€œာแ€žူแ€แ€…်แ€ฆး แ€–ြแ€…်แ€แ€š်။ แ€žူ Grade 1 แ€‘ဲแ€€ แ€…ာแ€”ဲ့แ€•แ€်แ€žแ€€်แ€›แ€„် แ€žိแ€•်แ€™แ€ွแ€”်းแ€ဲ့แ€›แ€˜ူး။ แ€˜ာแ€กိแ€™်แ€…ာแ€™ှ แ€œแ€Š်း แ€žိแ€•်แ€™แ€€ူแ€ဲ့แ€›၊ แ€žူ့แ€–ာแ€žူ แ€…ာแ€œုแ€•်แ€ဲ့ typeแ€•ါ။ แ€žူ แ€…ာแ€€ို แ€กแ€‘ူးแ€แ€œแ€Š် แ€…ာแ€€ျแ€€်แ€”ေแ€ာแ€€ြီး แ€™แ€ွေ့แ€–ူးแ€˜ူး။ แ€€ျောแ€„်းแ€›ဲ့ แ€…ံแ€•ြแ€€ျောแ€„်းแ€žူแ€ော့แ€Ÿုแ€်แ€แ€š်။ แ€žူ့แ€…ာแ€กုแ€•်แ€ွေแ€†ို แ€€ျောแ€„်းแ€€แ€•ြแ€”်แ€™แ€›แ€˜ူး၊ แ€†แ€›ာแ€ွေแ€€ แ€™ှแ€်แ€…ုแ€กแ€”ေแ€”ဲ့ แ€กแ€™ှแ€်แ€แ€›แ€žိแ€™်းแ€‘ားแ€แ€š်။
แ€€ျแ€™แ€€ แ€žူแ€ို့แ€กိแ€•်แ€ျိแ€”် แ€Šแ€†ို แ€žူแ€ို့แ€…ာแ€กုแ€•်‌แ€ွေแ€…แ€…်แ€แ€š်။ แ€ေါแ€€်แ€›ာแ€œေးแ€ွေแ€–ြแ€…်แ€”ေแ€›แ€„် แ€œိုแ€€်แ€–ြแ€”့်แ€”ဲ့ แ€œိုแ€ာแ€œုแ€•်แ€•ေးแ€–ို့ แ€€ြแ€Š့်‌แ€œေ့แ€›ှိแ€แ€š်။
แ€กဲ့แ€ော့ แ€™แ€”ေ့แ€Šแ€€ แ€žူแ€ို့แ€…ာแ€กုแ€•်‌แ€ွေแ€€ို แ€žေแ€ျာ แ€œေ့แ€œာแ€›แ€„်း แ€˜ာแ€•ိုแ€žแ€˜ောแ€•ေါแ€€်แ€žွားแ€œဲแ€†ိုแ€ော့ notetaking and mind mapping แ€›ဲ့ แ€กแ€›ေးแ€•ါแ€™ှုแ€€ို แ€•ိုแ€•ြီးแ€”ားแ€”ားแ€œแ€Š်แ€žွားแ€แ€š်။
แ€žူแ€ို့แ€€ แ€™ှแ€်แ€…ုแ€šူแ€ာ แ€”ှแ€„့် Mind Mapping แ€€ိုแ€กแ€žုံးแ€•ြုแ€•ြီး แ€žူแ€ို့ แ€œေ့แ€œာแ€”ေแ€ဲ့ แ€žแ€„်แ€แ€”်းแ€…ာแ€ွေแ€€ို แ€•ိုแ€™ိုแ€”ားแ€œแ€Š်แ€กောแ€„် แ€œုแ€•်แ€”ေแ€แ€š်แ€œို့ แ€™ြแ€„်แ€™ိแ€แ€š်။
แ€กိแ€™်แ€™ှာ แ€€แ€œေး‌แ€ွေ แ€…ာแ€žိแ€•်แ€€ျแ€€်แ€ာ แ€™แ€™ြแ€„်แ€›။ แ€’ါแ€•ေแ€™ဲ့ แ€žူแ€ို့แ€…ာแ€›แ€”ေแ€€ြแ€แ€š်။ แ€กแ€™ှแ€်แ€œแ€Š်း แ€€ောแ€„်းแ€€ြแ€แ€š်။ แ€˜ာแ€œို့แ€•ါแ€œိแ€™့်? แ€กဲ့แ€œို แ€œေ့แ€œာแ€”ေ
แ€œို့แ€•ဲแ€œို့ แ€€ောแ€€်แ€ျแ€€်แ€ျแ€•ါแ€แ€š်။
แ€’ါแ€€ြောแ€„့် แ€”แ€™ူแ€”ာแ€กแ€”ေแ€”ဲ့ แ€€ျแ€™ แ€žแ€™ီး แ€กိแ€™်แ€™ှာแ€œုแ€•်แ€ဲ့ study book แ€‘ဲแ€€ แ€™ှแ€်แ€…ုแ€กแ€”แ€Š်းแ€„แ€š် แ€€ို แ€™ျှแ€ေแ€•ေးแ€œိုแ€€်แ€•ါแ€แ€š်။
๐Ÿ’ก แ€™ိแ€˜แ€™ျားแ€”ှแ€„့် แ€†แ€›ာ/แ€†แ€›ာแ€™แ€™ျားแ€œแ€Š်း แ€€ိုแ€š့်แ€€แ€œေးแ€™ျားแ€€ို แ€คแ€”แ€Š်းแ€œแ€™်းแ€™ျား แ€กแ€žုံးแ€•ြုแ€›แ€”် แ€กားแ€•ေးแ€€ြแ€Š့်แ€€ြแ€•ါ။ แ€™ှแ€်แ€…ုแ€‘ုแ€်แ€–ို့แ€กแ€€ျแ€„့်‌แ€œေး แ€•ျိုးแ€‘ောแ€„်แ€•ေးแ€€ြแ€•ါ။ แ€˜ာแ€€ြောแ€„့်แ€œဲแ€†ိုแ€ော့ แ€’ါแ€ွေแ€€ แ€•แ€Šာแ€›ေးแ€™ှာ แ€กောแ€„်แ€™ြแ€„်แ€™ှုแ€€ို แ€›แ€›ှိแ€…ေแ€ဲ့ แ€กแ€›ေးแ€€ြီးแ€žော แ€…ွแ€™်းแ€›แ€Š်แ€™ျား แ€–ြแ€…်แ€œို့แ€•ါแ€•ဲ။
๐Ÿ“Œ แ€…ာแ€–แ€်แ€žူแ€ို့แ€€แ€œေး แ€žို့แ€™แ€Ÿုแ€် แ€…ာแ€–แ€်แ€žူแ€ို့แ€žแ€„်แ€€ြားแ€•ေးแ€”ေแ€ဲ့ แ€€ျောแ€„်းแ€žားแ€™ျားแ€€แ€œแ€Š်း แ€™ှแ€်แ€…ုแ€šူแ€ာ၊ Mind Mapping แ€†ွဲแ€ာ แ€€ို แ€œုแ€•်แ€แ€š်แ€†ို แ€˜แ€š်แ€œိုแ€œုแ€•်แ€€ြแ€แ€š်แ€†ိုแ€ာแ€œေး แ€•ို့แ€…်แ€€ော်แ€™แ€”့်แ€™ှာ แ€™ျှแ€ေแ€•ေးแ€žွားแ€œို့แ€›แ€•ါแ€แ€š်! ๐ŸŽ‰๐Ÿ“š✏️
แ€ျแ€…်แ€ြแ€„်းแ€กားแ€–ြแ€„့်
Tchr Thu













Featured post by MT

Notetaking & Mind Mapping

Contributors